vrijdag 22 april 2011 – (Marleen De Geest) – Het geheim van een lang leven zouden de meeste mensen wel willen kennen. Bij gebrek daaraan doen we een, liefst vrolijke, gooi naar factoren die een invloed kunnen hebben. Optimisme en geluk worden vaak aangevoeld als gunstig. In werkelijkheid hebben we niet zoveel bij uitbundigheid te winnen en leven de meest voorzichtige en gewetensvolle mensen het langst, aldus een Amerikaanse studie die over tachtig jaar loopt.
[ad#ad1]
De Amerikaanse dokters Friedman en Martin bouwden voort op materiaal dat een zekere dokter Terman gedurende twintig jaar verzamelde. In 1921 was hij begonnen met 1.528 intelligente elf jarigen uit San Francisco, evenals hun ouders en leraren, te interviewen over speelgewoonten en persoonlijkheid. Dr. Terman wilde weten welke de voorspellende factoren waren voor intellectueel leiderschap op latere leeftijd. Hij volgde zijn onderzoek om de vijf jaar op en na zijn dood in de jaren vijftig zetten zijn medewerkers zijn werk verder. Dr. Friedman en dr. Martin gingen op het verzamelde materiaal door en konden zelf nog vragen aan overlevenden stellen. Wel gebruikten ze de bevindingen voor hun onderzoeksthema, namelijk levensverwachting. Ook betrokken ze gelijkaardig onderzoek bij hun resultaten en gingen ze bij andere experts te rade.
Want het geheim voor een lang leven is al vaker gezocht. Zo vond de economist James Smith dat opleiding een belangrijke factor was. Dr. Friedman en dr. Martin vinden deze conclusie trouwens overeen stemmen met hun bevindingen omtrent voorzichtigheid, volharding en plichtsgetrouwheid.Genen worden ook vaak verantwoordelijk gesteld voor de te verwachten levensduur. De leeftijd van overlijden van de ouders zou dan een voorspellende waarde hebben. Volgens dr. Friedman spelen de genen slechts voor een derde mee, levensstijl en toeval maken samen ook twee derde uit.
Dat voor plichtsgetrouwe mensen een lang leven lijkt weggelegd, kan vrij makkelijk worden verklaard. Ze zullen meer dan waarschijnlijk een gezonde levensstijl ontwikkelen, niet roken of overmatig drinken, voorzichtig met de auto rijden en de doktersvoorschriften volgen.
Bovendien kiezen die mensen ook voor ‘gezonde relaties’, een stabiele liefdesverhouding of huwelijk en een mooie vriendenkring.
Het huwelijk of een vaste relatie heeft als voordeel dat het geluk van de twee partners wordt opgeteld. Maar het geluksgevoel van de man is het meest doorslaggevend voor het welbevinden van het paar. Vreemd genoeg doet de mate waarin de vrouw zich goed voelt er minder toe.
Dat ze goed bij elkaar passen is wel belangrijk voor de kinderen want een scheiding tijdens de kinderjaren blijkt een sterke voorspellende factor van sociale aard te zijn voor de levensduur van de volwassen kinderen later, aldus dr Friedman en dr. Martin op basis van hun bevindingen.
Wat de vriendenkring betreft is al vaker gesteld dat een goed en ondersteunend sociaal netwerk een gunstig effect heeft op de levenskwaliteit en op de levensduur van mensen. Vrouwen bouwen dat dikwijls met meer zorg uit dan mannen.
Voorzichtigheid geboden
De dokters waarschuwen wel voor al te veel optimisme. Mensen die weinig voorzorgen nemen op vlak van werk of gezondheid komen vaker in de problemen. Ze vinden dat moeilijker om dragen dan voorzichtige mensen want ze hadden erop gerekend dat het allemaal wel los zou lopen.
Lichaamsbeweging wordt ook dikwijls gezien als goed voor de gezondheid. Maar dr. Martin relativeert dat het niet noodzakelijk je leven verlengt en vooral niet als je er eigenlijk niet van houdt.
Over stress bestaan heel wat misverstanden volgens dr. Friedman. Mensen vrezen dat een moeilijke en stresserende job hun leven inkort. Maar dat is niet zo wanneer je van je werk houdt. Mensen die zich engageren, vol verantwoordelijkheid hun taak opnemen en hard werken, leven langer dan zij die het kalmpjes aan doen.
Tenslotte blijkt er behalve de psychologische factor van voorzichtigheid ook een fysiologische basis te zijn. Sommige mensen, aldus de dokters Friedman en Martin, ontwijken een reeks van ziekten en dat zou te maken hebben met chemische stoffen als serotonine in de hersenen. Maar er is nog veel bijkomend onderzoek nodig om daar achter te komen. Ook willen de dokters slaappatronen bestuderen in functie van de levensduur.
Het onderzoekswerk van de dokters Friedman en Martin bundelden ze in het boek ‘The Longevity Project’. Beide hopen ze dat mensen de bevindingen niet al te simpel opvatten en beseffen hoe complex het samenspel tussen levensstijl en levensverwachting wel is.
[ad#ad3]