Sommige dochters zouden er alles aan doen om toch maar van hun moeder te verschillen. Ze dragen moeilijke jeugdherinneringen mee aan een moeder die om het minste geringste boos was, of jaloers, of juist overbezorgd en controlerend. De Britse psychologe Terri Apter schreef een boek over hoe onder de vleugels van een overheersende moeder uit te komen en je eigen weg te gaan, ‘Difficult Mothers: Understanding and Overcoming their Power’.
[ad#ad1]
Terri Apter had zelf een boze moeder, ze leefde ermee op gespannen voet en was voortdurend op haar hoede voor haar uitvallen en grillen. De Britse psychologe staat niet alleen met haar probleem, talloze vrouwen worden in hun volwassen leven nog steeds door hun moeder achtervolgd. Als de moeder niet meer in leven is, hoort de dochter dikwijls nog een innerlijke stem die haar berispt, op subtiele wijze duidelijk maakt dat ze eigenlijk niet deugt of haar ronduit uit scheldt.
Het goede nieuws is volgens Apter dat een dochter zich van haar probleem bewust kan worden en aftand kan nemen van de moeder. Sterker nog, het zou kunnen dat de dochter dankzij haar moeilijke jeugdjaren vaardigheden voor het leven heeft verzameld die mensen met een makkelijkere achtergrond moeten missen.
Het boek ‘Difficult Mothers’ is gebaseerd op case studies die de auteur gedurende tien jaar verzamelde, haar eigen ervaring maakt dat ze die met veel empathie kon interpreteren.
Apter onderscheidt vijf categorieën van moeilijke moeders: de boze moeder, de controlerende moeder, de narcistische, de jaloerse en de emotioneel niet-beschikbare moeder.
Slechts een vijfde van alle moeders vertoont een van die vervelende karakteristieken, alle andere zijn normale, weliswaar onvolmaakte, mensen aldus de psychologe.
Noodzakelijke stimuli
Het groot probleem is dat moeders die op een of andere manier te veel met zichzelf bezig zijn hun kind te kort doen. Tussen de geboorte en drie jaar kennen de hersenen van het kindje een cruciale ontwikkeling, tenminste als ze voldoende worden gestimuleerd. Een normale moeder zal dan ook proberen uit te zoeken welk persoontje er in haar dochtertje of zoontje schuilt. Ze maakt oogcontact en stemt zich af op de behoeften van het kindje. Blijft die afstemming uit dan loopt het baby’tje blijvende schade op.
Bij een emotioneel niet beschikbare moeder, bijvoorbeeld vanwege een postnatale depressie, zal er waarschijnlijke onvoldoende afstemming zijn van de mama op de baby. Dat levert later mensen op met een teruggetrokken karakter die het idee hebben dat niemand zich voor hen interesseert.
Wie dat patroon bij zichzelf herkent doet er goed aan om juist heel attent te zijn voor positieve reacties van andere mensen, er zelf sterk op te reageren en daardoor de ‘vloek’ op te heffen.
Wie een moeder had die zelf veel aandacht vroeg, kan later tot de ontdekking komen dat ze heel goed is in troosten en ondersteunen van andere mensen, een eigenschap die altijd sterk wordt gewaardeerd.
Succes
Een boze moeder kan haar nageslacht achterdochtig maken zodat ze geen lange termijn relaties wensen aan te gaan. Maar ze kan er ook voor zorgen dat dochters bijzonder diplomatisch zijn en gewapend met een dikke huid waarop al die kwaadheid af schampt.
Moeders kunnen ook jaloers zijn of steeds de controle willen behouden. Ze geven hun kinderen het gevoel dat ze op eigen kracht niets goeds mogen realiseren omdat de moeders dan door hun kinderen worden overtroffen.
De keerzijde is dat mensen die almaar naar de goedkeuring van de controlerende moeder streven daar een torenhoge discipline aan over houden en wellicht bijzonder sterk kunnen presteren, in alle bescheidenheid dan nog wel want de moeder moet in de schijnwerpers blijven staan.
Hoe het ook zij, dergelijke patronen zitten niet in de persoonlijkheid gebeiteld, onderstreept Apter. Je kunt ervoor kiezen om je slechte ervaringen te koesteren en je erdoor te laten domineren. Maar je kunt er ook constructief mee omgaan. Je kunt de ervaringen en hun invloed ontcijferen, ook al doen sommige mensen daar jaren over, en er je eigen verhaal tegenover stellen.
De innerlijke stem dreigt je dan niet langer af maar vormt het begin van je persoonlijk succes.
[ad#ad3]