Mama’s speelden ermee, dochters houden ervan en ze fascineert zelfs kleinzoontjes, Barbie is het speelgoedicoon van de twintigste eeuw waarvan jaarlijks nog steeds ruim honderd miljoen exemplaren worden verkocht. Het popje waarmee de wereld een liefde-haat verhouding heeft, werd op 9 maart 1959 geboren.
[ad#ad1]
Barbie, de complexloze langbenige blondine met borsten, bezorgde haar geestelijke moeder Ruth Mosko Handler (°1916) en de firma Mattel een instant succes. De voorgeschiedenis was nogal bewogen.
Ruth Mosko was met haar Joodse familie uit Polen naar de Verenigde Staten geëmigreerd. Haar moeder overleed toen Ruth nog heel jong was. Daarom ging ze bij haar zus Sarah inwonen. Die had een bedrijfje in sodawater en al gauw werkte Ruth daarin mee.
In Polen had de familie vanwege het antisemitisme een penibele overlevingsstrijd geleverd, vrouwen waren net zo goed kostwinners en de ondernemingszin werd enkel maar aangewakkerd. De jonge Ruth werkte dan ook liever dan dat ze speelde.
Dat ze het speelse hoofdstuk oversloeg werd in haar latere zakencarrière ruimschoots gecompenseerd. Ze ontmoette de kunstenaar Elliot Handler en trouwde met hem. Zijn ontwerpen en haar zakelijk talent zorgden voor een redelijk succes. Zo maakten ze speelgoed geweertjes en houten meubeltjes voor poppenhuizen en startten een klein bedrijfje. In 1945 kreeg de firma de naam Mattel, een samentrekking van de namen van de twee mannelijke zakenpartners Matt en Elliot. Dat Ruth Mosko de verkoopcijfers neerzette, werd niet in de bedrijfsnaam weerspiegeld.
In 1956 was ze met haar dochter Barbara op vakantie in Zwitserland. Ze keken samen hun ogen uit naar een etalage waarin kleine popjes met een vrouwenlijfje diverse ski outfits showden. In Ruth Mosko’s hoofd kreeg Barbie vorm en het ontwerp droeg het koosnaamje van haar dochter. De pop Barbie werd voor het eerst op de International American Toy Fair in New York gepresenteerd op 9 maart 1959.
Vrouwenlijfje spreekt tot de verkeerde verbeelding
In 1964 had het bedrijf Mattel al vijfduizend werknemers voor de productie in Japan en achthonderd in Californië. De fanmail bedroeg twintigduizend stuks per week.
Nadat Barbie de wereld veroverde ging Ken, genaamd naar Ruth Mosko’s zoon, in haar voetstappen. De popjes die later aan het stel werden toegevoegd, werden naar Ruth’s kleinkinderen genoemd. Skipper was oorspronkelijk bedoeld als het tienjarig zusje van Barbie. Ze vormde een goed alternatief voor moeders die geen pop met borsten in de handen van hun dochter wilden stoppen. De latere Skipper was een tiener en had wel borstjes.
Ruth Mosko zei dat ze het popje ontwierp opdat jonge meisjes zich een beeld van zichzelf als volwassen vrouwen zouden kunnen vormen en dat het goed was voor hun zelfrespect. Bovendien speelde haar dochter liever met ‘volwassen poppen’ dan met babypoppen.
Dat zelfbeeld heeft dan wel weinig met de werkelijkheid te maken. Feministen zijn ronduit boos op Barbie vanwege de onrealistische lichaamsvormen die jonge meisjes valse verwachtingen voorspiegelen.
Onder invloed van een Greenpeace campagne stopte Mattel met het gebruik voor de luxueuse verpakking van papierpulp dat afkomstig was van het regenwoud in Indonesië en gebruikt nu steeds meer gerecycled papier.
[ad#ad3]