(Chris Vermuyten) – We hebben allemaal al wel eens met de deur van living/kelder/studeerkamer in onze hand gestaan met de bedenking ‘wat kom ik hier in hemelsnaam doen’. Ben je jong, dan wijt je dat aan verstrooidheid of stress. Ben je al een dagje ouder, dan knaagt soms de twijfel: dit is toch geen voorbode van vroege dementie?
[ad#ad1]
Het boek ‘Het seniorenbrein’ van André Aleman brengt wat licht in de duisternis. Aleman is hoogleraar neuropsychologie aan de Rijksuniversiteit in Groningen en hersenonderzoeker. En, anders dan we van veel professoren gewend zijn, legt hij in heldere taal uit wat er met ons brein gebeurt wanneer we ouder worden.
Wanneer ben je oud? De wetenschap heeft er een duidelijke leeftijd op geplakt: vanaf 65 ben je een senior. Maar daar voegt Aleman meteen aan toen dat er wat voor te zeggen is om pas vanaf 70 van ouderdom te spreken, gezien we allemaal veel langer fit blijven. Of we nu 65 of 70 hanteren, het feit blijft dat ons brein op een bepaald ogenblik ‘steken laat vallen’.“Als je ouder wordt gaan je hersenen onherroepelijk achteruit. Sommige hersencellen krimpen, verbindingen tussen hersengebieden verdwijnen, geheugen en concentratie worden minder en het denkvermogen wordt trager. Maar het is niet alleen kommer en kwel. Ouderen zijn vaak gelukkiger dan jongeren. Ze kunnen beter omgaan met emoties en ze zijn minder gestrest.” (pg 10).
Hoofdstuk per hoofdstuk pakt hij de verschillende problemen aan. Over de veranderingen in de persoonlijkheid, het belang van emoties,, hersenveranderingen, Alzheimer, het belang van hormonen… En tackelt hij de zogenaamde oplossingen. Hebben al die voedingssupplementen wel enig nut? Een grondig overzicht van verschillende studies wijzen uit dat hier nog veel ‘misschien’ en ‘waarschijnlijk’ aan te pas komen. Ook cognitieve trainingen geven geen eenduidig resultaat. Al stelt de schrijver wel dat “mensen die hun hele leven veel met hun hersenen gewerkt hebben omdat ze een beroep hadden waarbij veel gelezen en nagedacht moest worden, een kleinere kans hebben op de ziekte van Alzheimer”.
Maar er is één methode die hoe dan ook een positief resultaat biedt: lichaamsbeweging. Onze hersenen worden namelijk groter van al die lichamelijke inspanning. “En dat kan geen kwaad gezien de gemiddelde afname van ongeveer 15 procent van ons hersenweefsel tussen ons 30ste en 90ste levensjaar.” En niet alleen onze hersenen varen er wel bij, het bevordert ook onze hart- en onze longfunctie. Sporten is dus de boodschap. En voor diegenen die daar toch niet zoveel zin in hebben, of slecht te been zijn, raadt Aleman Tai-chi aan.
Het Seniorenbrein is een positief boek geworden. Het verschaft inzicht in de processen die zich in onze bovenkamer afspelen. Daarenboven reikt het concrete oplossingen aan om met eventuele problemen om te gaan. Maar bovenal legt het de nadruk op de wijsheid: “de kracht van het seniorenbrein (…) is het begrijpen van emoties en sociale situaties, gebaseerd op levenservaring.”
Het Seniorenbrein
André Aleman
Uitgeverij Atlas Contact
208 pg
19,95 €
[ad#ad3]