donderdag 26 augustus 2010 – (Marleen De Geest) – Hoe kan de liefde een geschiedenis hebben als mensen hun eigen liefdeshistorie amper in kaart kunnen brengen? Toch heeft iemand ‘De geschiedenis van de liefde’ proberen te schrijven, toen bleek dat de liefde oud is en bestond nog voor mensen er een woord voor hadden.
[ad#ad1]
De Joods Amerikaanse schrijfster Nicole Krauss past een beproefd procedé toe en schrijft een boek rond een boek. Van ‘De geschiedenis van de liefde’ mogen we echter slechts enkele subtiele maar sublieme passages lezen. Rond dat door haar verzonnen boek heeft ze een mysterieus netwerk van relaties geweven dat pas helemaal op het einde van de roman wordt ontrafeld en de auteur van ‘De geschiedenis van de liefde’ blijft nog het best verstopt.
Wat ‘De geschiedenis van de liefde’ en de omhullende roman gemeen hebben, is de gevoeligheid en de broosheid van de personages die zich niettemin tegen het noodlot moeten weren.
Een Joodse man David was zo verliefd op een Joodse vrouw Charlotte dat hij haar het boek ‘De geschiedenis van de liefde’ cadeau deed. Het zou haar alles vertellen over de breekbaarheid en tegelijk de onoverwinnelijkheid van het gevoel. Want het was geschreven door een andere Joodse man voor een andere Joodse vrouw, door de oorlog werden ze uit elkaar gedreven en toen bleek zijn liefde alsnog tot de overkant van de oceaan te reiken.
Verzinnen om te overleven
Dat bleek ook zo voor David en Charlotte uit te pakken, ze kregen samen een dochter die ze Alma noemden naar het hoofdpersonage van ‘De geschiedenis van de liefde’, daarna een zoon, waarna de man overleed en zijn vrouw hem nooit meer naar de achtergrond kon verdringen.
Zo blijft Alma achter met de erfenis van die liefde, het boek en een moeder die het huis niet meer uitkomt en zich op vertaalwerk stort. Alma stelt alles in het werk om haar moeder weer op de echte wereld te betrekken maar dat wil niet lukken. Zelf wenst ze ten koste van alles te achterhalen wie die andere Alma was waarnaar ze is vernoemd en voor wie het prachtige boek ooit werd bedacht.
Uit de buitenwereld komt dan een niet gering signaal. Charlotte wordt gevraagd om het boek ‘De geschiedenis van de liefde’, dat in het Spaans was geschreven, naar het Engels te vertalen. Alma mengt zich in de correspondentie met de opdrachtgever en legt tenslotte de achtergrond van het boek bloot.
Nicole Krauss beweert zelf dat het louter toeval is dat haar verhaal zich in het Joodse milieu afspeelt. Maar dat is amper te geloven gezien de indringendheid waarmee ze het trauma van de overlevenden beschrijft, hun verlies, hun bepaaldheid door het blinde lot.
‘Wat wil ik tegen je zeggen? De waarheid? Wat is de waarheid? Dat ik je moeder en mijn leven met elkaar heb verward? Nee. Isaac, zei ik. De waarheid is wat ik heb bedacht opdat ik kon leven.’
Krauss is gefascineerd door wat mensen over generaties heen samenbrengt. In dit geval vormt het boek ‘De geschiedenis van de liefde’ het bindmiddel tussen de vijftienjarige Alma en de ouderling Leo Gursky die alle zeilen heeft moeten bijzetten om zich te handhaven. Het verhaal ontwikkelt zich dan ook vanuit beider standpunten die met elkaar wedijveren wat vigilantie en sensitiviteit betreft.
‘De geschiedenis van de liefde is aldus een soort van ontroerende detectiveroman, een weinig beoefend genre. Niet aflatende waakzaamheid van de lezer is geboden opdat de details niet in de glooiende verhaalplooien verdwijnen.
‘De geschiedenis van de liefde’ is uitgegeven bij Ambo-Anthos, ISBN 9 78041 410672 en kwam recent uit als dwarsligger, voor het geval dat formaat voor u een speciale charme heeft. Als u het boek nu begint te lezen hebt u het in ieder geval uit voor Krauss’ volgende roman op 12 oktober in de Verenigde Staten verschijnt en die ‘Great house’ gaat heten.
[ad#ad3]